Drogi Rodzicu,
Proces adaptacji Państwa dziecka w nowym środowisku, to również stres dla Was. Chcemy być dla Państwa wsparciem w tym ważnym okresie. Dlatego przygotowaliśmy krótki poradnik, w którym zawarte zostało kilka najważniejszych wskazówek, ułatwiających proces adaptacji.
Czym jest adaptacja?
Adaptacja to proces, na który ma wpływ wiele czynników takich jak temperament i poziom wrażliwości dziecka. Każde dziecko jest inne, dla niektórych dzieci będzie to proces szybki, u innych dłuższy. Czas oswajania się z placówką może trwać od kilku dni do kilku tygodni.
Cele adaptacji:
- dziecko czuję się bezpiecznie w przedszkolu;
- dziecko oswaja się z harmonogramem dnia;
- dziecko z pomocą nauczyciela lub samodzielnie uspokaja się podczas nieobecności rodzica i ma emocjonalną gotowość do udziału w zajęciach przedszkolnych;
- dziecko zna placówkę i wie jak realizować w niej swoje potrzeby (potrzeby fizjologiczne, zabawa, ruch, odpoczynek) Jak usprawnić adaptację dziecka, przed rozpoczęciem roku szkolnego?
- Doświadczenie rozstania z rodzicem
Pierwszym ważnym działaniem jest doświadczenie rozstania z rodzicem. Najłagodniej to zrobić w kilku krokach, zaczynając od rozstania z dzieckiem w znanym mu miejscu – najlepiej w domu. W zależności od możliwości emocjonalnych dziecka, można na początek zacząć od chwili separacji, by stopniowo wydłużać czas. Kolejnym krokiem jest rozstanie z dzieckiem w nieznanym mu miejscu, także stopniowo wydłużając czas rozłąki.
- Oswajanie dziecka z przedszkolem
Dziecko bezpiecznie czuję się w miejscu mu znanym, warto więc oswajać go z przedszkolem (czym jest, co będzie tam robił, jak wygląda). Na początek warto rozmawiać z dzieckiem, tłumaczyć mu jak wygląda dzień w przedszkolu, co go czeka. W budowaniu pozytywnego obrazu przedszkola mogą pomóc wspólne zabawy o tematyce przedszkolnej (np. uwzględniające harmonogram dnia w przedszkolu), czytanie bajek (np. ‘’A dzisiaj w przedszkolu’’, ‘’Idziemy do prezdszkola. Krok po kroku’’, ‘’Feluś i Gucio idą do przedszkola’’, ‘’Hela sama idzie do przedszkola’’, ‘’Tosia i Julek idą do przedszkola’’).
Jeśli dziecko nie zna otoczenia, można przejść się na spacer i zobaczyć jak wygląda budynek, plac zabaw, jednocześnie rozmawiając co go tam czeka. Można wykorzystać do tego także zdjęcia z naszej strony internetowej – pokazać dziecku jak wyglądają sale i co fajnego będzie robił w przedszkolu.
Wskazówki usprawniające adaptacje dziecka:
- Pozytywne nastawienie dziecka do przedszkola
Rozmawiaj z dzieckiem, opowiadaj o tym co będzie robił i jakich atrakcji może się spodziewać. Pomogą w tym wymienione wyżej tematyczne bajki.
Pierwsze dni w przedszkolu to dla dziecka duży stres, który dodatkowo może być wzmocniony, gdy dziecko nie jest samodzielne i ma trudności z proszeniem o pomoc. Będzie mu łatwiej, gdy będzie:
- odpieluchowany;
- samodzielnie ubierał duże części garderoby (spodnie);
- samodzielnie dmuchał nos;
- regulował emocje bez pomocy smoczka;
- współpracował z dorosłymi;
- samodzielnie jadł łyżką, widelcem;
- pił z otwartego kubka.
Tak naprawdę pożegnanie zaczyna się nie w szatni przedszkolnej, lecz dużo wcześniej – w drodze do przedszkola. Nie jest wskazane przyprowadzanie dziecka do przedszkola w ostatniej chwili, ponieważ pospiech podczas rozbierania i zniecierpliwienie temu towarzyszące wprowadzają dziecko w stan niepokoju i pobudzenia. Spiesząc się nie mamy czasu na uśmiech, ani na pochwałę. Często sami rozbieramy wtedy dziecko, sami układamy ubranka w szafce, zniechęcając dziecko do samodzielności.
Pożegnanie powinno być w miarę krótkie i stanowcze (choć to oczywiście zależy od dziecka). Długie dyskusje, przedłużane uściski i pożegnania, sprawiają, że sytuacja staje się trudna nie tylko dla dziecka ale i rodziców. Nie okazuj dziecku własnych rozterek podczas rozstania, bowiem wtedy przekazujesz mu własne lęki. Najlepiej jeszcze przed samym momentem pożegnania, porozmawiać o tym z dzieckiem i opowiedzieć jak ono będzie wyglądało, dodatkowo akcentując coś pozytywnego jak np. zabawa (np. ‘’Wejdziemy do przedszkola, poczekam aż ubierzesz kapcie, dam Ci buziaka, przybijemy piątkę i ruszysz do zabawy!’’). W drodze do przedszkola można powtórzyć ustalony wcześniej schemat działania.
Rutyna odgrywa kluczową rolę w pożegnaniu z dzieckiem. Warto umówić się z dzieckiem na dany sposób pożegnania i trzymać przyjętej zasady. Niech to dziecko wybierze sposób pożegnania, może to być: buziak, przytulas, piątka, żółwik albo coś wyjątkowego, co wymyślicie specjalnie na tę okazję. Pierwszego dnia ciężko mówić o rutynie, ale po jakimś czasie, gdy dziecko do tej rutyny się zacznie przyzwyczajać, rozstanie będzie dla niego łatwiejsze.
Jeśli jest taka możliwość – określ czas gdy odbierzesz dziecko z przedszkola (np. ‘’Dziś odbierze Cię tato, po zupie’’).
Wejście do sali o własnych nogach jest bardzo ważne! Moment przekazywania dziecka na rękach nie jest przyjemny ani dla rodzica, ani dla nauczyciela a w szczególności dla dziecka.
- Przyzwyczajaj dziecko do przedszkola stopniowo
Małe dzieci szybko się męczą z powodu nadmiaru wrażeń i hałasu, a sytuacja dodatkowo jest dla nich nowa. Dlatego do przedszkola należy je przygotowywać poprzez stopniowe wydłużanie czasu pobytu. Nadejdzie taki dzień w którym dziecko będzie gotowe zostać dłużej.
- Ulubiona zabawka może pomóc w adaptacji
Łatwiej będzie przeżyć rozstanie z rodzicem i chętniej dziecko wejdzie do sali trzymając pod pachą swoją ulubioną zabawkę. Będzie przypominała bezpieczne miejsce – dom rodzinny.
- Rozmowy, poświęcanie dziecku czasu po powrocie z przedszkola
Ten stresujący dla dziecka czas warto umilić mu spędzając wspólnie czas – bawiąc się w ulubioną zabawę, spędzając czas przyjemnie, np. wspólne pójście na lody. Warto także rozmawiać o tym co dziecko robiło dziś w przedszkolu, reagować pozytywnie ‘’Naprawdę macie takie kolorowe klocki w przedszkolu? Super! Może jutro też się nimi pobawisz?’’.
- Triki pomagające w kryzysowych sytuacjach 😊
Aby ułatwić i zachęcić dziecko do wejścia do przedszkola, można przygotować dla niego ‘’zadanie specjalne’’. Może to być wykorzystanie czegoś co dziecko ma na sobie i zachęcenie go do wejścia np. ‘’Pokażesz Pani xyz swoją nową koszulkę z traktorem? Myślę, że jej się spodoba!’’.
Możecie przygotować wspólnie kolorowankę, którą dziecko pokoloruje dla rodzica w przedszkolu i wręczy mu na przywitanie. Można wykorzystać także ulubioną zabawkę dziecka i stworzyć dla misia domek z klocków, a dla autka tory wyścigowe.
Wiemy, że powierzają nam Państwo swój najcenniejszy skarb.
Będziemy się o niego troszczyć! 😊
